کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



مدح و شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : غلامرضا سازگار     نوع شعر : مدح و مرثیه     وزن شعر : مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن     قالب شعر : غزل    

کعبۀ اهل ولاست صحن و سرای رضا           شهر خـراسان بُوَد کـرب و بلای رضا

در صف محشر خدا مشتری اشک اوست           هر که در اینجا کـند گـریه برای رضا


کـیـسـت پـنـاه همه جـز پـسر فـاطـمـه؟           چیست رضای خدا غیر رضای رضا؟

بر سـر دسـتـش بـرنـد هدیه برای خـدا           ریزد اگر دُرّ اشک، دیده به پای رضا

زهر جفا ریخت ریخت، شعله به کانون دل           خونِ جگر بود بود، قوت و غذای رضا

نـغـمـۀ قـدّوسـیـان بـود بـه آمـیـن بـلـنـد           حیف که خاموش شد صوت دعای رضا

یاد کند گر دَمی ز آن جگرِ چاک چاک           خون جگر جوشد از خشت طلای رضا

از در بـاب الجـواد مـی شنـوم دم به دم           یــا ابــتــای پــســر، وا ولــدای رضــا

بوسه به قبرش زدم، تازه ز طوس آمدم           بـاز دلـم در وطـن کـرده هـوای رضـا

گر بـرود در جـنان یا برود در جحـیـم           بـر لبِ میـثم بُـوَد مـدح و ثـنـای رضـا

: امتیاز

زبانحال امام رضا علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

این لرزه های زانویم از زهر کینه نیست           داغ و فـراق مـادرمان بی هـزیـنه نیست

روی کـبـود مـادر مـن قـاتـل مـن اسـت           ورنه شرار، این همه در زهر کینه نیست


با این که آب شد جگر و سینه زخـم شد           دردی کشنده تر به من از زخم سینه نیست

ایـن دردهـا کـه از اثـر زهـر مـی کِـشـم           یک ذره از مصیـبت درد مـدیـنه نیـست

دیدید اگر که رنگ ز رخـسار من پـرید           این چـهـرۀ کـبـود شده بی زمیـنـه نیست

دیگـر رها به حـجـرۀ در بـستـه ام کـنـید           غیر از جواد مرهم این سوز سینه نیست

در غـربـتـم صـدای مـرا نـشـنـود کـسی           کس آشنای غربت صوت الحزینه نیست

حـتی صدا به خـواهـر من هـم نمی رسد           یک گریه کن کـنار منِ بی قـرینه نیست

گـویـا دگـر کـسـی نـگــرانـم نـمـی شـود           فـرقی میان من و غـریب مـدیـنـه نیـست

یک عـمر بهر کرب و بلا گـریه کرده ام           این پلکِ خسته، زخم به جز این گزینه نیست

: امتیاز

مدح و شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : سید محمد بابامیری نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : غزل

در خاک می پیچد تنش را مرد غربت            دارد در این حـالت تمـاشا مرد غربت

باید تماشا کرد و خـون از چشم بارید            دریـا به دریـا هـمـنـوا با مـرد غـربت


هُرم نفس هایش پُر از تاثیر زهر، است            در آتش افـتاده ست گـویـا مرد غربت

او آب را پس می زند ای وای، ای وای            در فکر عـاشوراست آیا مرد غربت؟

یک شهر عاشق دارد و سرگـشته اما            تنها تر از تنهـاست این جـا مرد غربت

دردانـه ای بـوی مـدیـنـه با خـود آورد            خوبست دیگر نیست تنهـا مرد غربت

یک کهکـشان راه است تا فهمـیدن او            هفت آسمـان شد فاصله تا مرد غربت

: امتیاز

ترسیم حالات امام رضا علیه‌السلام در هنگام شهادت

شاعر : جواد حیدری نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

با زمین خوردنت امروز زمین خورد زمین           آسمان خورد زمین عرش برین خورد زمین

وسط كوچه هـمینكه بـدنت لـرزه گرفت           ناگهان بال و پر روح الامین خورد زمین


این چه زهری است كه داری به خودت می پیچی           گاه پشت كـمرت گاه جـبین خورد زمین

از سـر تو چه بگـوییم؟ روی خـاك افـتاد           از تن تو چه بگوییم؟ همین ... خورد زمین

دگرت نیست تـوان تا كه ز جا برخیزی           ای كه با تو همۀ دین مبـین خورد زمین

داشت می مرد اباصلت كه چـندین دفعـه           دید مولاش چه بی یار و معین خورد زمین

زهـر اول اثرش بر جگـر مسمـوم است           پهلویت سوخت كه زانوت چنین خورد زمین

پـسـرت تا ز مـدیـنـه به كـنـار تو رسیـد           طاقتش كم شد و گریان و حزین خورد زمین

به زمین خوردن و خاكی شدنت موروثی است           جد تشنه لبت از عرشۀ زین خورد زمین

: امتیاز

ترسیم حالات امام رضا علیه‌السلام در هنگام شهادت

شاعر : محمد علی بیابانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

در اوج غربت وغم زهر کینه یارش بود           میان حجـره دلش تنـگ گـلعـذارش بود

در آرزوى جـوادش دمى قـرار نـداشت           به آخـرین نـفـسـش چـشـم انتظارش بود


شکوفه ‏هاى لبش روى دامنش مى‏ ریخت           هـزار غـنچـه به لبهـاى لاله بـارش بود

شبـیـه مار گـزیـده به خویش مى ‏پیچـیـد           نـشـان از آمـدن مــوسـم بــهــارش بـود

مـیان حجـرۀ غـربت غـریب مى ‏مـیـرد           و کاش حداقـل خـواهـرش کـنارش بود

گهى حـسین و گهى مـادر و گهى پسرم           ز نـاله‏ هاى جگـرسـوز قلب زارش بود

به خشکى دولب خویش روضه خوان شده بود           بـراى مـرد غـریـبـى که داغـدارش بود

به یاد مـرد غـریبى که بین یک گـودال           هجـوم نیـزه و شمشیـر غـمگسارش بود

به یاد خـواهر مظلومه ای که هر منزل           سر بـرادرش از نیـزه سایـه سارش بود

به یاد طـفـل یتـیـمى که در خـرابه شبى           سـر پـدر جـلـوى چـشمهـاى تـارش بود

بـه یـاد دخـتـرکى کـه هـزار لالـه زخـم           مـیـان مـوى پـریشـان پـر غـبـارش بود

: امتیاز

مدح و شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : علی اکبر لطیفیان نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

دل همیشه غـریـبـم هـوایتان کرده است           هـواى گریـۀ پـایین پـایـتـان کـرده است

وَ گـیـوه ‏هـاى مـرا رد پـاى غـمـگـیـنـت           مسافـر سحـر کوچـه هایتان کرده است


خـداش خـیـر دهـد آن کسى که بال مرا           کـبـوتـر حـرم با صفـایـتـان کـرده است

چگونه لطف ندارى به این دو چشمى که           کنار پنجـره هایت صدایتان کرده است؟

چگـونه از تو نـگـیـرم نجـات فـردا را؟           خـدا براى همین‏ ها سـوایتان کرده است

میان شهـر مـدیـنـه یـگـانـه خـواهـرتـان           چه نـذرهاى بزرگى برایتان کرده است

تو آن نـمـاز غـریب همیـشـه‏ ها هـستـى           که کوچه ‏هاى خراسان قضایتان کرده است

سپـیـده‏ اى و به رنگ شفـق در آمـدهاى           کـدام زهـر ستـم جابجـایـتان کرده است

: امتیاز

شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : سید هاشم وفائی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

ای دل غمزده برخـیـز و بیا گریه کنیم           وقت آن است که با اهل ولا گریه کنیم

همچـو پروانه پر خویش به آتش بزنیم           یا بسوزیم چنان شمعی و، یا گریه کنیم


چون غـریـبان بنـشـیـنـیم به بزم غم او           بر سر کـوی غـریب الـغـربا گریه کنیم

گـاه گـل بـوسه به خاک حـرم او بزنیم           گاه در خلوتی از اشک و دعا گریه کنیم

عـرشیـان در غـم او سـوک نشیـنند بیا           هـمره عـرش نـشیـنـان خـدا گریه کنیم

به غـریبی و غـم و محنت او ناله زنیم           بر دل شعله ور از زهر جفا گریه کنیم

پارۀ جان نـبـی پـاره جگـر شد، برخیز           ز جگـر ناله زنیم و همه جا گریه کنیم

به جـگـر گـوشۀ او تـسلـیـتـی برگـوئیم           هـمره آن گـل مـاتـم زده ما گریه کـنیم

ای «وفائی» چو یتـیـمانِ پدر مُرده بیا           در شب شـام غـریبان رضـا گریه کنیم

: امتیاز

ترسیم حالات امام رضا علیه‌السلام در هنگام شهادت

شاعر : سید هاشم وفائی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

جگرش خون شد و چشمش نگران بر در بود           سینه اش سوخته از غربت و چشمش تر بود

وقت تودیع جگر گوشۀ خود را می‌خواست           بـه تـمـنّـای رخـش دیــدۀ او بـر در بـود


سوخت از زهر، كسی كه به حرم خانۀ وحی           عـالـم عـلـم نـبـی، بـضعهٔ پـیـغـمـبـر بود

در و دیـوار هـم از غـربـت او نـالـیـدنـد           حجره اش بسكه غم انگیز و ملال آور بود

دل قدسی نفسان غـرق غـم و محـنت شد           كه به بالین نه پسر داشت و نی خواهر بود

سوخت از یاد در سوخـتـۀ گـلـشن وحـی           گــوئـیـا چــشـم بـه راه قـــدم مــادر بـود

آمــد از راه بــه امــیــد وصــالــش امــا           اول وصــل پــسـر، در نـفـس آخــر بـود

رفت او چون ز جهان خـیل ملائك دیدند           در سماوات به پا شورشی از محشر بود

خار غم داشت به دل چون كه وفائی می دید           هشتـمـیـن گـل به گـلـستان نبی پرپر بود

: امتیاز

مدح و شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : مسعود اصلانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

آسـمـان زیـر پَـرت بود زمیـن افـتادی            یک عـبا روی سرت بود زمین افتادی

نه صدای تو به گوش کسی آن روز رسید            نه کسی دور و برت بود زمین افتادی


صورتت خاکی و دستار و عبایت خاکی            مـادرت در نـظرت بود زمیـن افـتادی

زهر از جان تو آقا جگرت را می‌خواست            آتـشـی بـر جـگـرت بود زمیـن افتادی

ناله می‌کرد جوادت به سرش می‌زد آه            اشک در چشم ترت بود زمین افـتادی

مثل یک مار گزیده به خودت پیچیدی            خوب شد که پـسرت بود زمین افتادی

ولی افـسوس به میـدان دل خون برد حسین

نیزه از پشت زدند و به زمین خورد حسین

: امتیاز

زبانحال امام رضا علیه‌السلام در هنگام شهادت

شاعر : حبیب چایچیان نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

من كه از زهر جفا پاره شده این جگرم           كنج این حـجـره بیاد غـم دیـوار و درم

در كجـایـی ز مدیـنـه تو بیـا ای مـادر!           تا ببینی كه فـتـادست بر این دل شررم


تشنه و بی كس و تنها چو به خود می‌پیچم           گـر بـیـایی بـگـذارم بـه قـدوم تو سـرم

بارها از اثر زهر چو خوردم به زمین           یاد آن كوچه بسوزاند همه برگ و برم

گه به خاك افتم و گه خیزم و گه ناله كنم           گاهی از غصه بگویم كه كجایی پسرم

زهر مأمون به خدا كار مرا ساخته است           گشتـه راحت دگر آمـاده ز بهـر سفـرم

من تـأسی كـنم از تـشنـه لـبـی بر جـدم           تشنه لب می‌دهم این جان به ره دادگرم

گر كه شد حجـرۀ من قـتآلگـهـم یا الله!           دیگر از داغ پسر خـم نشده این كـمرم

: امتیاز

مدح و شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مدح وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : قصیده

ای رأفـت تـو رأفـت ذات خـدا رضـا            از پای تا به سر عـلی مرتضی رضا
نامت ازآن رضاسـت که درعرصۀ حساب            حق نیست بی‌رضای تو از کس رضارضا


هرکس که بیشتر کرمش می‌رسد به خلق            او بیـشـتر بـرد به درت الـتـجـا رضا
عیسی صفای روح گرفته دراین حرم            موسی سـتاده بر در تو با عصا رضا
از روضــۀ مـقدس تو می‌وزد نـسـیـم            تـا بـاغ خـلـد، با نــفــس انـبـیـا رضـا
جوشد ز بس اجابت ازاین آستان قدس            گم می‌شود کنار ضریحت دعا، رضا
آغوش خود گشوده بـرای خوش‌ آمدش            از هر دری که سوی تو آید گدا، رضا
خود پیـشتر ز خواندن اذن دخـول من            بر من نگـاه کردی و گـفتی بیا رضا
در کوی توزبس که رؤفی تو زائرت            داند ثـواب، اگرچه بیارد خطا، رضا
من شرم می‌کنم که بیایم در این حرم            تو می‌زنی مرا ز کـرامت صدا رضا
آید به گـوش دل ز طپـش‌های سیـنه‌ام            دائـم صـدای زمــزمـۀ یا رضـا رضا
در آسـتـان قــدس تــو انـگـار می‌کـنم            گـردیـده قـسـمـتم سـفـر کـربـلا رضا
نـشـنـاخــتم، امـام زمان زائـر تو بـود            کـردم سـلام و داد جـواب مــرا رضا
با آنکه شهـریـار هـمه عـالـمی، کسی            مـثـل تـو نیـست با فـقـرا آشـنـا رضـا
یک بار اگر کـند به خراسان زیارتت            بر بـازدیـد زائـرت آیی سـه جا رضا
اول به خُـلد فـاطـمـه گـویـد جواب او            هرکس صدا زند ز ره صدق«یا رضا»
مـولای من به جـان جـواد الائـمـه‌ات            دست مـرا بگــیر، بــرای خـدا رضـا
دست مرا گرفتی و سوگـند می‌خورم            آقـاتـری از اینـکه نـمـایی رهـا رضـا
زوارچون به سوی حریمت سفر کنند            باید که جان دهـند به گـنـبد نمـا رضا
هرکس به عمر خودشده مأنوس باکسی            «میثم» گرفته انس به مهـر شما، رضا

: امتیاز

مدح و شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : مربع ترکیب

کوثر اشک من از ساغر و پیمانه، توست            دل آتش‌زده‌ام، شـمع عزاخـانه تـوست
جگر سوخـته، خاکستر پـروانه توست            شعـله‌های دلـم از آه غـریـبـانه تـوست


ای تـراب قــدم زائـر کـویـت گُـل مـن

وی خراسان تو تا صبح قیامت دل من
درد جان را تو طبیبی تو طبیبی تو طبیب            بزم دل را تو حبیبی تو حبیبی توحبیب
بی تولّای تو دل را نه قرار ونه شکیب            تو غریب الغربایی و همه خلق، غریب
نه خراسان که سماوات و زمین حائر توست

دورو نزدیک ندارد دل ما زائر توست
ای قــبـول غـم تـو گــریـه نــاقـابـل ما            آتش عشق تو در روز جـزا حاصل ما
مایـه از خاک خراسان تـو دارد گل ما            ما نبودیم که می‌سوخت  به  یادت دل ما
سال‌ها آتش غم شمع صفـت آبت کـرد

زهر درسینه شراری شد و بی تابت کرد
تو به خلقت پدری و توبه زهرا پسری            مثـل جد و پـدرت از همه مـظلـوم‌تری
تـو جگـر پاره پیغـمبـر و پاره جگری            بلکه بی‌تـاب‌تر از بسمل بی‌بال و پری
میزبان تو شــد ای جان جهان قاتل تو

کس نـدانست نـدانست چه شد با دل تو
تـو کـه سـر تـا بـه قـدم آیــنه توحـیدی            به چه تقصیر چوبسمل به زمین غلطیدی
مرگ رادورسرت لحظه به لحظه دیدی            همچنان مـارگـزیده به خودت پیچـیدی
که گمان داشت که با آن غم پیوسته تو

قـتـلگـاه تو شـود حـجـره در بستـه تو؟
«بابی انت وامی» که چه آمد به سرت            داغ معصومه مظلومه به جان زد شررت
تو زدی بال و پر و کـرد تماشا پسرت            بس که بر شمس رُخت ریخت ستاره قمرت
شـــرر آه بـر آمـد ز نـهـــادت مــــولا

صورتت شسته شد از اشک جـوادت مولا
طـایــر روح غریبــانه پــرید از بدنت            قاتـلت اشک فـشان بود به تـشیـیع تنت
خبر از غربت تن داشـت فقط پیرهنت            کرد با خون جگر دست جوادت کفنت
چوب تابوت تو بر شانۀ جان همه بود

جای معصومه تو اشک فشان فاطمه بود 
بانـوان چشم ز مهـریـه خـود پوشـیدند            دور تابـوت تو پـروانه صفت گردیدند
اشک‌ها بود که بـر غربت تـو باریـدند            لاله از خون جگر بر سر راهت چیدند
مردها مثل زنـان شیـونـشان بــرپا بود

دور تابـوت تو ذکـر همه یا زهـرا بود
ای خدا سوختم ازگریه،دل ازکف دادم            کاش می‌سوخت فلک از شرر فـریادم
کـاش مـی‌داد غــم شـام بـــلا بـر بـادم             یـاد خـاکـستر و سـنگ لب بـام افـتـادم
پای تابوت رضاچنگ ونی ودف نزدند

همه سیلی زده بر صورت خود، کف نزدند
دور تابوت تو برچهره اگرچنگ زدند            لیک پـای سر جد تو همه چـنگ زدند
دور تابـوت تـو نالـه ز دل تـنگ زدند            دور زینب همه از چارطرف سنگ زدند
تا شرار از جگر و ناله ز دل برخیزد

اشک«میثم» به تو و جد غریبت ریزد

: امتیاز

مدح و شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : قاسم نعمتی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل غاعلن قالب شعر : مثنوی

مانند مـادرت شده ای، قـد خـمیده ای!             آقا چرا عـبا به سر خود کـشیده ای!؟

با درد کهنه ای به نظر راه می روی             دستت گرفته ای به کمر راه می روی!


خون ِجگربه سینه به اجبار می دهی             راهی نرفـته! تکـیه به دیوارمی دهی

داغ غـریبی تو، نمک بـر جگر زند             خواهر نداشتی که برایت به سر زند

با «یاعلی» به زانوی خسته توان بده             خاک لباس های خودت را تکـان بده

اینجا کسی به پیرهن تو نظر نداشت             فکرو خیال گندم ری را به سرنداشت

اینجاکسی به غارت انگشترت نرفت             شکرخدا اسارت خصم؛ خواهرت نرفت

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد یا ضعف محتوایی و معنایی در مصرع اول بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و همچنین انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

با درد کهنه ای به نظرراه می روی             مانــند مـادرت چقدر راه می روی!

ابیات زیر به دلیل مستند نبودن و تحریفی بودن موضوع حذف شد

اینجا مدینه نیست، چرا دلخوری شما !؟         درکوچه های طوس زمین میخوری چرا ؟

مقداری ازعبای شما پاره شد،ولی...           نیزه نزد کسی به تو ازکینۀ علی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ضعف محتوایی در عدم رعایت شأن اهل بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و حفظ بیشتر حرمت و شأن اهل بیت که مهمترین وظیفه هر مداح است؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

اینجا کسی به غارت انگشترت نرفت         چشمی به سمت مقنعۀ خواهرت نرفت

زبانحال امام رضا علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : حسن لطفی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

بر آه آهِ من جگـر سخت خاره سوخت           بروای وای من دل سنگ ستاره سوخت

همچمون کبوتران ز عطش بال می زنم           لب تشنه ام دلم، جگر پاره پاره سوخت


آتـش گــرفــتــه ام ،نـفــسـم بــنــد آمـده           پا می کشم زغم، چه کنم راه چاره سوخت

می سوزم و هوای دلم دشت کربلاست           آنجا که از غمی دل صدها شراره سوخت

ای زهـر داغ حرمله را تازه کـرده ای           سوگند بر رباب که با گاهواره سوخت

یک تیر آمد و سه هدف را نشانه کرد           سربسته گفته ام نفس شیرخواره سوخت

: امتیاز

زبانحال امام رضا علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : حسن لطفی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

امان نداد مرا این غم و به جان افتاد            میان سـیـنه ام این درد بی امـان افتاد

به راه روی زمین می نـشینم و خـیزم            نمانده چاره که آتش به استخوان افتاد


چنان به سینۀ خودچـنگ میزنم از آه            که شعله بر پر و بال کبوتران افتاد

کـشیده ام به سر خود عـبا و می گویم            بـیا جـواد کـه بـابایت از تـوان افتاد

بیا جـواد که از زخمِ زهــر می پیچـد            شبیه عمه اش از پا نفس زنان افتاد

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر به دلیل  مستند نبودن و تحریفی بودن حذف شد موضوع از ناقه افتادن حضرت رقیه و مطالب بعدش در هیچ مقتل معتبری نیامده است.

شبیـه دخـترکی که پس از پدر کارش           به خـارهای بـیـابان به خیزران افتاد

به روی ناقۀ عریان نشسته ، خوابیده            و غـرق خواب پدر بود ناگهان افتاد

گرفت پهلوی خود را میان شب ناگاه            نـگـاه او به رخ مـادری کـمان افـتاد

دوید بر سر دامان نشست خوابش برد           که زجر آمد و چشمش به نیمه جان افتاد

رسید زجر دوباره عزای کوچه شد و           به هر دو گونۀ زهرا ترین نشان افتاد

رسید زجر و پی خود دوان دوانش بُرد           که کار پنجۀ زبری به گیسوان افتاد

به کاروان نرسیده نفـس نفـس می زد           به خارهای شکسته کشان کشان افتاد

دوباره نـاله ای آمد عـمو به دادم رس           دوباره رأس اباالفضل از سنان افتاد 

زبانحال امام رضا علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

عبا به پایم اگر گیر می کند غـم نیست            اگر به کوچه زمین می خورم، دمادم نیست

میان کوچه فقط یک نفر زمین خورده            به غیر مادرمان این چنین در عالم نیست


اگـر خـمـیـده خـمـیده، قـدم قـدم بِـروَم            قـدم ز قامتِ مادر که بیشتر خم نیست

همین که تکـیه به دیـوار کاگِـلـی دادم            به غیرصورت خاکی غمی به یادم نیست

هنوز چـادر خاکی به دستِ مــا مانـده            به غیرِ کوچه عزایی عزای اعظم نیست

من از مصیبتِ پهلـو شکسته می میرم            فقط که قاتل من جام زهرِ خصمم نیست

به روی خاک نشستم به زانوی لرزان            اگرچه ضربۀ سیلی نصیب رویم نیست

جـواد نیـست عصای قـد خـمیـده شود            عصا به جای خودش هیچکس که محرم نیست

درون حـجـره به یاد حـسین می سوزم            ولی دهان من از زخم نیزه درهم نیست

اگرچه نیست دراین حجره خواهری اما            به پیش خواهر من تکه های قلبم نیست

به زائـران بقـیـع این پـیــام، بـایـد داد            غریب از وطنـم درد غـربتم کم نیست

: امتیاز

مدح و شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : علی اکبر لطیفیان نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فعولن فعولن فعولن فعول قالب شعر : غزل

تو آن هـفـتـمـیـن قـبـلـۀ بـاوری            امـام پـس از مـوسی جعـفری

تــو در امــتـداد عــلی نــازلـی            تـو رودی و دنـبـالـۀ کـوثـری


نـیازی نـداری بـه این چـیـزها            تو هشـتم ولـی عهـد پیغـمبری

غـروب عـزایت طـلـوع شـرر            نــسـیـم غــریـبـیِ پـشـت دری

چگـونه است حـال پـریشان تو            الا ای غریـب خـدا؛ بهـتری؟!

از این کوچه تا حجره ات میروی            به یاد زمـین خـوردن مـادری

نفـس می کشی ناتـوان می شوی            نـفـس می کشی لالـه می آوری

کـنـار تن نـقـش بـر حـجـره ات            نه یک دختری بودونه خواهری

برای تو گـیـسو پـریشـان کـنـد            بـرای تو پـاره کـنـد معـجـری

اگـر چـه شـهــیـد خـدایـی ولـی            به دست شمـا هست انگشتری

ازاین شهرغم تا وطن می روی            غـریبی ولی بـا کـفن می روی

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن حذف شد

لبی پاره و استــخــوانی کبود          برای خدا با خودت می بری

شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : محمد فردوسی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : ترکیب بند

آسمان است وخسوف قمرش معلوم است           غربت بی حد او از سفرش معلوم است

کـولـه بـار ســفــر آخـرتــش را بـسـتـه           از مناجات و نماز سحرش معلوم است


موی آشفته و اوضاع به هم ریخـته اش           با عبایی که کشیده به سرش معلوم است

دو قــدم راه نــرفـتـه نـفـسـش بـنـد آیـد           ناتوان بودنش از زخم پرش معلوم است

وسط حجرۀ در بسته به خود می پـیچـد           اثر زهر به روی جگـرش معلوم است

خواهرش نیست ببیند چه سرش آمده است           ولی از حالت بغض پسرش معلوم است

لب او سرخ شد اما به خداچوب نخورد           مجلس شام به چشمان ترش معلوم است

روی خاک است ولی زیرسم اسب نرفت           روضۀ عصر دهم در نظرش معلوم است

نعل ها بود که محکم روی پیکر می رفت           یک نفر در طلب جایزه با سر می رفت

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما  پیشنهاد می‌کنیم به منظور انطباق مطالب با روایات مستند و معتبر و انتقال بهتر معنای شعر، بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

دو قـــدم راه نــرفــتــه چقدر می افتد            ناتوان بودنش از زخم پرش معلوم است

مدح و شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : یوسف رحیمی نوع شعر : مدح و مناجات با ائمه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

خورشيد سر زد از سحرت أيها الغريب           از سمـت چـشـم های تـرت أيها الغريب

تو ابر رحمتی که به هرگوشه سر زدی           بـاران گـرفت دور و برت أيها الغريب


جاری ست چشمه چشمه قدمگاه توهنوز           جنّـت شـده ست رهگـذرت أيها الغريب

تو آفـتـاب رأفـتی و کـوچه کـوچه شهر           در سـايه سـار بـال و پـرت أيها الغريب

با ايـن همـه، غـريـبِ غـريبـان عالـمی           داغـی نشـسته بـر جگـرت أيها الغريب

از کـوچه هـای غـربت شهـر آمدی ولی           داری عـبا به روی سرت أيها الـغريب

آقای من! نگـو که تـو هـم رفـتنی شدی           زود است حرف از سفرت أيها الغريب

شکـر خـدا جـواد تـو آمــد ولـی هـنـوز           بـارانی اسـت چـشـم تـرت أيها الغريب

يک عمر خواندی از غم آقای تشنه لب           با اشـک های شـعـلـه ورت أيها الغـريب

هر گوشه‌ای ز حجره که رومیکنی دگر           کرب و بلاست در نظرت أيها الغريب

در قـتـلگـاه، لـحـظـۀ آخـر چه می کـشيد           جــدِّ ز تـو غـريـب‌تـرت أيـهـا الـغـريب

چشمان اهل خيمه دگر سوی نيزه هاست            ظهرقيامت است وسری روی نيزه هاست

: امتیاز

مدح و شهادت امام رضا علیه‌السلام

شاعر : سید هاشم وفائی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

آمد از راه و کشيده است عبا را به سرش           وای از سيـنه سوزان و دل شعـله ورش

همچو شمعی که بسوزد ز شرر آب شود           آب کرد آتش آن زهـر ز پا تا به سرش


حجره اش بسکه غم انگيز و ملال آور بود           گرد غم بود که می ريخت ز ديوار و درش

گـاه در زيـر لـبـش ذکـر خـدا می گـويد           گاه سوی در حجـره ست خـدايا نظـرش

هم جـواد آمـده بـالـيـن رضا هـم زهـرا           هم پسر سوخته هم مادر خونين جگرش

پيـش مـادر نـبـود طاقـت برخـاسـتـنـش           زير بـار غـم و انـدوه خـمـيـده کـمـرش

پسرش دست به سر دارد و مادر به کمر           او نظر ميکند و خون رود از چشم ترش

دست ظلمی که زده بر رخ زهرا سيلی           پاره کرده ست کنون رشته عمر پسرش

ای «وفائی» ز فـلک پـيک شهـادت آمد           گشت تا گلشن سرسبز جنان همـسفـرش

: امتیاز

زبانحال امام رضا علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : حسن لطفی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

از داغ زهـر پـيکـرم آتـش گـرفته است            گـويی تمـام بـستـرم آتـش گـرفـته است

تـر مـی کــنــد لـبـان مـرا کـودکـم ولـی            از تـشنگـی، لب تـرم آتش گـرفته است


پا ميکشم به خاک و نفس ميزنم که شهر            از آه آهِ آخــــرم آتــش گــرفـتــه اســت

حالا کـبوتـران به غـمـم گـريـه می کنند            از بال و پر زدن، پَرم آتش گرفته است

امـشـب تـمـام حـجـرۀ من کــربـلا شـده            يک جرعه آب،حنجرم آتش گرفته است

امـشب دوبـاره خـيـمـۀ آتـش گـرفـته را            می بـيـنم و سـراسـرم آتـش گـرفته است

سرها به روی نيـزه و سرنيزه ها به تن            يک دشت در برابـرم آتش گـرفته است

فـريـاد دخـتـری ز دل خـيـمـه می رسـد            عمه کمک که معجـرم آتش گرفته است

: امتیاز